Waardedrijvers #13: M&A in een juridische conflictsituatie

Wellicht runt u uw bedrijf samen met uw compagnon. Of bent u getrouwd in gemeenschap van goederen en is uw partner gerechtigd tot een deel van het bedrijf. Zeker wanneer het economisch minder gaat of wanneer sprake is van politieke onzekerheid, kan er een verschil van inzicht ontstaan en besluit u uit elkaar te gaan als (zaken)partners. Hopelijk verloopt dat in goede harmonie. Helaas is dat niet altijd het geval, zeker niet wanneer een van de partijen besluit om zelfstandig verder te gaan met het bedrijf. De prijs van de aandelen van de uittredende partij oftewel de waarde die ze vertegenwoordigen in de huwelijksgemeenschap zijn meer dan eens onderwerp van discussie.

In deze waardedrijver ga ik in op de overdracht van een onderneming in geschilsituaties, ook wel litigation support genoemd.

1. Voorkomen is beter dan genezen
Het conflict zelf is vaak nauwelijks te voorkomen. U kunt echter wel vooraf afspraken maken die voorzien in een geschilsituatie. Werkt u samen met een compagnon, dan kunt u bijvoorbeeld in de VOF-overeenkomst of de aandeelhoudersovereenkomst afspraken maken rondom geschilsituaties. Deze afspraken regelen hoe de procedure tussen de blijvende en uittredende partij eruitziet. Welke termijnen gelden er, welke waarderingsprocedure wordt gehanteerd en hoe het aanwijzen van onafhankelijke deskundigen plaatsvindt.
Indien u een besloten vennootschap heeft dan is het ook mogelijk om dergelijke afspraken op te nemen in de statuten. Veelal is daarin bepaald dat een onafhankelijke instantie één of meerdere deskundigen aanwijst. Bij onafhankelijke instanties kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) of het Nederlands Instituut voor Register Valuators (NiRV). Houd er wel rekening mee dat statuten openbaar zijn en dus ook deze afspraken.

2. Ego’s zijn ondergeschikt
Bij veel conflicten spelen de ego’s van partijen een dominante rol. Partijen willen dan bijna koste wat het kost winnen. Een conflictsituatie dient echter opgelost te worden. Zelden dragen ego’s of een “koste wat het kost”-houding daaraan bij. Het is daarom raadzaam om al in een vroeg stadium, wanneer het conflict zich begint te ontwikkelen, een deskundige in te schakelen. Deze kan op inhoudelijke gronden tot een oplossing te komen.

3. Escaleren of de-escaleren
Escaleren is aanzienlijk makkelijker dan de-escaleren. Maar hoe verder een conflict is geëscaleerd, hoe moeilijker het is om te komen tot een oplossing. Veelal is dan alleen nog een kostbare oplossing mogelijk via bijvoorbeeld een rechter of een arbiter. Daarnaast kan vaak gesteld worden dat hoe verder een proces is geëscaleerd, hoe langer het zal duren om te komen tot een oplossing. Rechters, arbiters en deskundigen nemen hun tijd en gaan niet over één nacht ijs. Tijd die moet worden besteed, naast het aansturen van het bedrijf. Ook moet niet onderschat worden hoe emotioneel dergelijke trajecten zijn.

Meer weten? Bij Schuiteman M&A - Corporate Finance helpen wij u graag wanneer u zich in een (potentiële) M&A geschilsituatie bevindt of dreigt te komen. Ik hoor graag van u!